2014 yılında yayımlanan İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği ile birlikte su idarelerinin su temininde, iletiminde, dağıtımında ve tüketiminde su kayıplarının azaltılmasına yönelik görev ve sorumlulukları belirlenmiştir. Büyükşehir ve il belediyeleri su kayıplarını 2028 yılına kadar en fazla %25 düzeyine; diğer belediyeler su kayıplarını 2028 yılına kadar en fazla %30, 2033 yılına kadar ise en fazla %25 düzeyine indirmekle yükümlü hale gelmişlerdir.
Ülke genelinde, 2021 yılında içme ve kullanma şebekesine giren su miktarı yaklaşık 6,22 milyar m3/yıl’dır. Bu suyun yıllık 2,09 milyar m3’lük kısmı kullanıcılara ulaşamadan kaybolmuş ve içme suyu temin ve dağıtım sistemlerindeki 2021 yılı su kayıp oranı % 33,54 olarak hesaplanmıştır. Su kaybı oranına ilave olarak, faturalandırılmamış izinli tüketimleri de içeren gelir getirmeyen su oranı ise %38,67 olarak belirlenmiştir. Gelinen aşamada, ülkemizde 2015 yılında %39 olan su kaybı oranı ortalaması, yürütülen çalışmalar neticesinde 2023 yılında %32 seviyesine düşürülmüştür.
Su kaybı oranı ortalamasının %25 seviyesine düşürülmesi halinde bugün elde edilen su kazanımı Ankara’nın 2 yıllık su ihtiyacına karşılık gelmektedir. Ancak günümüz koşullarında bu oran yeterli görülmemektedir. Gelişmiş ülkelerde su kaybı oranları %8-24 aralığında seyretmektedir. Dolayısı ile %25 hedefi nihai hedefimiz olmamalıdır, hedefimiz %10 seviyelerine ulaşılmasıdır. Her bir belediye özelinde teknik ve ekonomik olarak sağlanabilecek en düşün seviyeye ulaşılana kadar tüm sorumlular tarafından çalışmalara devam edilecektir.
İçme suyu sistemlerindeki su kayıplarının önlenmesi için;
- Coğrafi bilgi sistemi altyapısının oluşturulması,
- Her aşamada ölçüm sistemlerinin kurulması,
- Uzaktan izleme ve kontrol sistemlerinin yaygınlaştırılması,
- Hidrolik modellerin kullanılması,
- Bölgesel ölçüm ve basınç yönetim alanlarının oluşturulması,
- Aktif sızıntı kontrolü ile sistemin düzenli olarak takip edilmesi,
- Minimum gece debisi analizi uygulamalarının yapılması,
- İzinsiz bağlantıların kayıt altına alınması,
- İhtiyaç duyulan yerlerde altyapı rehabilitasyonlarının sağlanması
ve benzeri çalışmaların belediyelerimiz tarafından önceliklendirilerek uygulamaya geçirilmesi önem arz etmektedir. Bu konuda, belediyelerimizin su kayıplarının azaltılmasına yönelik gelecek dönem ihtiyaçları ve planlamaları, İş Termin Planları ile, Bakanlığımız tarafından kayıt altına alınmıştır.
Su kaynaklarımızın üzerindeki iklim değişikliği, artan nüfus ve büyüyen ihtiyaçlar, hızlı sanayileşme ve benzeri baskılar da dikkate alındığında, suyumuzun bir damlasını bile boşa harcama ihtimalimiz olmadığı açıkça görülmektedir. Bunun için tüm kurum/kuruluşlarımızca gereken önlemlerin ivedilikle alınması elzemdir.